ΚΩΔ.CE014 κύλικα Δούρι-Ιάσων και Αθηνά

Διάσταση 20εκ.

Η κύλιξ ήταν ένα είδος κούπας στην αρχαία Ελλάδα, την οποία χρησιμοποιούσαν κυρίως για να πίνουν κρασί.  Ο πάτος της αποτελούσε την κύρια επιφάνεια για ζωγραφικές παραστάσεις. Οι κύλικες εμφανίστηκαν κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. και ήταν σε μεγάλη χρήση στην κλασική περίοδο.

Χρησιμοποιούνταν κυρίως στα συμπόσια και πολλές φορές οι οικοδεσπότες τα παράγγελναν από τους κεραμείς και τους αγγειογράφους με συγκεκριμένες παραστάσεις. Η διάδοσή της ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα κι ήταν ένα από τα προϊόντα που εξάγονταν και σ' άλλους λαούς.

Ερυθρόμορφη κύλικα ζωγραφισμένο από τον Δούρι (480-470 π. Χ).

Μια επιγραφή βρίσκεται δίπλα στο κεφάλι του άνδρα που βγαίνει από το στόμα του δράκου: «Ιάσων». Στο δέντρο που βρίσκεται πίσω κρέμεται ένα δέρμα κριαριού. Πρόκειται, λοιπόν, για την απεικόνιση του Ιάσονα και του Χρυσόμαλλου Δέρατος, αλλά εδώ ο δράκος έχει καταπιεί τον Ιάσονα και η θεά Αθηνά βοηθάει στη σωτηρία του. Αυτή η σκηνή μπορεί να μπερδεύει εμάς, τους σύγχρονους θεατές, αλλά ο αρχαίος θεατής, βλέποντας την επιγραφή και τα άλλα εικονογραφικά στοιχεία, καταλάβαινε αυτή την ασυνήθιστη εκδοχή του μύθου. Ίσως, μάλιστα, να μην είναι τυχαία η θέση της παράστασης στο κέντρο ενός ποτηριού για κρασί: μπορεί ο ζωγράφος να επιδίωκε την αρχική απορία του αρχαίου θεατή και να έδινε έτσι τροφή για συζήτηση ανάμεσα στους συμποσιαστές.

Αντίγραφο από το Museo Gregoriano Etrusco Vaticano, Πόλη του Βατικανού.